De toekomstenkegel

Trendwatchers, futurologen en andere toekomstverkenners houden zich professioneel met de toekomst bezig. De meeste leken gaan er meestal impliciet van uit dat er maar één toekomst zal zijn, namelijk die ene waarin we allemaal zullen leven. Tegelijkertijd weten we allemaal ook wel dat er afhankelijk van de keuzes die we in het heden maken verschillende mogelijke toekomsten kunnen ontstaan. Als we nu bijvoorbeeld zouden besluiten niet hier te blijven, maar om naar India te verhuizen zou onze toekomst er heel anders uit gaan zien.

      

mogelijke toekomsten

Welke toekomst we uiteindelijk zullen meemaken, hangt dus af van de keuzes die wij nu, in het heden, maar ook straks in de toekomst, zullen maken. En omdat ook andere mensen onze toekomst kunnen beinvloeden, hangt onze toekomst ook af van de keuzes die de andere mensen maken. Naarmate we verder van het nu af komen, zullen er ook steeds meer verschillende toekomsten mogelijk zijn. Futurologen gebruiken vaak het beeld van een liggende kegel om dit duidelijk te maken. De linker punt van deze kegel staat dan voor het heden, daar zitten we nu, en naar rechts wordt die kegel steeds breder. Er komt dus steeds meer onzekerheid hoe de toekomst er dan uit zal zien.  Ofwel er komen steeds meer verschillende mogelijke toekomsten.

     

 

 

 

 

 

 

 

 

 

onverwachte toekomsten

Deze toekomstkegel maakt dus in een keer duidelijk dat er veel meer mogelijke toekomsten zijn dan de ene die wij nu verwachten, hopen of vrezen. Deze toekomstkegel kan dan nog worden verfijnd.  De meeste van ons zijn geneigd de toekomst te zien als een vrij voorspelbare voortzetting van het heden. Alles wordt misschien wel wat sneller, groter of beter, maar verder verandert er niet veel. Business as usual dus. Bij een bedrijf is het bijvoorbeeld moeilijk om je voor te stellen dat het basisproduct over 10 jaar wel eens totaal overbodig zou kunnen zijn. Of privé dat je dan misschien wel schatrijk zou kunnen zijn. (of gescheiden of misschien wel dood).  Hier zit de angst voor verandering achter of het ontkennen van mogelijke grote impactvolle gebeurtenissen. 

   

aannemelijke toekomsten

We komen dan op het terrein van de wildcards en black swans waar ik het in eerdere blogs al vaker over heb gehad. Het helpt dan om in de toekomstkegel eerst de te verwachten toekomsten te tekenen en dan daarom heen nog eens andere mogelijke toekomsten. Bijvoorbeeld de komst van concurrenten uit de USA of een nieuwe uitvinding die jouw product overbodig maakt. Daar omheen kun je dan nog eens alle theoretisch mogelijke (zelfs de onwaarschijnlijke) toekomsten tekenen. Bijvoorbeeld toekomsten waarbij de wereld in een grote oorlog terecht is gekomen of waarbij je zo veel geld hebt verdiend of gewonnen dat je nooit meer zou hoeven te werken. Dan krijg je een plaatje zoals hieronder met de te verwachten toekomsten en alle andere mogelijke toekomsten. Dit visualiseert dan mooi onze hier-en-nu bijziendheid.   

   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

wenselijke toekomsten

Een volgende verfijning is de wenselijke toekomst. Bijvoorbeeld een toekomst die volledig duurzaam is. Deze ligt ergens binnen de mogelijke toekomsten, maar hoeft niet samen te vallen met de verwachte toekomsten. Maar daar kun je wel aan werken. Een bekende uitspraak luidt dan ook; de beste manier om de toekomst te voorspellen is hem zelf te maken. Met de keuzes die je nu maakt, kun je de toekomst beïnvloeden in de door jou gewenste richting. 

 

 

    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

belachelijke toekomsten 

Een laatste verfijning die ik hier wil bespreken  is de ‘belachelijke’ toekomst. Hier zit een diep inzicht achter. De ervaring leert ons namelijk dat veel uitspraken die in het verleden als belachelijk werden weggezet, achteraf toch bleken uit te komen.  De bekende futuroloog Jim Dator heeft dit zelfs teruggebracht tot wat hij noemt ‘de wet van Dator’: Elke nuttige uitspraak over de toekomst moet op het eerste gezicht belachelijk lijken en zelfs hoongelag oproepen.  Denk maar eens aan de val van muur, het einde van de apartheid, de komst van een zwarte president van de USA, het homohuwelijk, de bankencrisis van 2007 en zo kunnen we nog een tijd doorgaan.  Allemaal zaken die hoogst onwaarschijnlijk leken, totdat ze opeens toch gewoon gebeurden.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

   

nog meer instrumenten?

Deze toekomstkegel biedt nog meer nuttige toepassingen en verfijningen en is maar één instrument uit de gereedschapskist van de futuroloog. Op mijn website staan nog meer van dit soort instrumenten en natuurlijk wil ik u graag ook persoonlijk verder bijpraten over dit en andere instrumenten van de futuroloog.

   

Peter van der Wel © 02017/18

    

PS:Interessant? Stuur deze blog dan vooral door een collega of vriend! Kreeg u ’m zelf doorgestuurd?  Abonneer u  hier gratis

  

PPS: Wilt u maandelijks als eerste mijn nieuwste blog ontvangen? Geef u  hier  op voor gratis toezending